Grunty niespoiste - to grunty charakteryzujące sie brakiem spójności, sztywną strukturą, niewielką chłonnością wody oraz nieznaczną odkształcalnością pod obciążeniem. Należą do grupy gruntów nieskalistych mineralnych, wśród których wyróżnić można żwiry, pospółki i piaski. Wśród piasków można dodatkowo wydzielić piaski grube, średnie, drobne i pylaste. Oznaczenie nazwy gruntów niespoistych zależy od procentowej zawartości frakcji o danych wymiarach i określane jest makroskopowo na podstawie oceny wzrokowej.

Piaski ze względu na pochodzenie można podzielić na piaski pochodzenia dyluwialnego, czyli osiadłe w wodach stojących i pochodzenia aluwialnego, czyli osiadłe na wodach płynących. Geneza pochodzenia wpływa często na stopień zagęszczenia piasków, który wykazuje lepsze parametry dla piasków pochodzenia dyluwialnego aniżeli aluwialnego. Dla celów budowlanych pochodzenie nie ma tak dużego znaczenia jak wartość współczynnika zagęszczenia.

Zarówno piaski, jaki żwiry należą do gruntów budowlanych o dużej nośności, wykazując tym samym niewielkie osiadania. Grunty niespoiste w stanie luźnym ulegają łatwemu zagęszczeniu pod wpływem wstrząsów (wibracji), co ma szczególne znaczenie w przypadku konieczności uzyskania wymaganego stopnia zagęszczenia.

W przypadku gruntów niespoistych czynnikiem niekorzystnie wpływającym na posadowienie obiektów może być:

• "kurzawka", czyli zjawisko nadające gruntowi konsystencję galarety, do którego dochodzi zazwyczaj w piaskach o równomiernym układzie uziarnienia, nawodnionych i zalegających w wodzie znajdującej się pod ciśnieniem,
• upłynnienie piasków, czyli nagła utrata zdolności do przenoszenia obciążeń